ژل رویال چیست و چه کاربردی دارد؟
ژل رویال نه ماده خالص گیاهی و نه ماده خالص حیوانی است. اگرچه ژل رویال از بدن زنبور عسل ترشح می‌شود، اما تحقیقات نشان داده که منشاء تولید این ماده گرده گل و شهد و عسلی است که زنبور از آن تغذیه می‌کند. گرده گل نقش حیاتی در تولید ژل رویال ایفا می‌کند و همین موضوع باعث شده تا زنبوران عسل برای جمع آوری گرده گل تلاش زیادی انجام دهند. با این حال، غدد زیر حلقی زنبور عسل است که ژل رویال را ترشح می‌کند و به همین علت این ماده تا این اندازه خاص و نایاب است. به غده‌ای که وظیفه تولید ژل رویال را دارد، هیپوفارنژیال گفته می‌شود.
نکته جالب توجه تولید ژل رویال این است که هر زنبور تنها در مدت محدودی قادر به تولید ژل رویال است و پس از چند روز این غده کارایی خود را از دست می‌دهد. زنبور‌های ماده تازه به دنیا آمده پس از اینکه از حالت شفیرگی خارج شده و به زنبور تبدیل می‌شوند، هنوز توانایی پرواز ندارند. به همین علت وظایف دیگری بر عهده آن‌ها قرار دارد. در این زمان، پرستاری از لاروها و همچنین حمایت ملکه از مهمترین وظایف زنبوران ماده است. به همین علت در این دوران به آن‌ها زنبور پرستار نیز گفته می‌شود. در بین ۳ تا ۲۰ روزگی، زنبور عسل قادر به تولید ژل رویال است. البته اوج میزان تولید ژل رویال در ۹ روزگی زنبور اتفاق می‌افتد و بعد از آن به مرور کم و کمتر شده تا دیگر به طور کامل قطع شود.
به طور کلی ژل رویال در کندو چند کاربرد عمده دارد:
- تغذیه لاروها
- تغذیه ملکه زنبور عسل
- کاربرد ژل رویال برای تغذیه لاروها
یکی از کاربرد‌های ژل رویال در کندو، تغذیه لاروها است. پس از اینکه ملکه زنبور عسل تخم ریزی می‌کند، زنبوران پرستار سلول‌های تخم گذاری شده را با ژل رویال پر می‌کنند. این لارو، با مصرف ژل رویال رشد کرده و دوران لاروی و شفیرگی خود را طی می‌کند. تحقیقات محققان نشان داده که اگر لاروها از ژل رویال تغذیه نشوند یا ماده ژل رویال خاصیت کافی را نداشته باشد، امکان رسیدن به یک زنبور کامل را نخواهند داشت. همچنین ژل رویال سرعت رشد لاروها را افزایش می‌دهد؛ به گونه‌ای که یک لارو تنها در مدت چند روز از یک نطفه کوچک به زنبور تبدیل می‌شود.
زنبوران پرستار وظیفه دارند به نوزادان زنبور نیز ژل رویال بدهند. این نوزادان با مصرف ژل رویال آمده می‌شوند تا خودشان هم در قالب یک پرستار ظاهر شده و به خواهر‌های نوزاد خود کمک کنند. البته زنبور‌های نوزاد علاوه بر ژل رویال، عسل و گرده نیز مصرف کرده و پس از چند روز دیگر تا پایان عمر خود از ژل رویال استفاده نمی‌کنند و تنها با مصرف گرده و عسل تغذیه خود را تامین می‌نمایند.
ژل رویال، غذای اصلی ملکه زنبور‌ها
مهمترین کاربرد ژل رویال در کندو که اعجاب فراوان این ماده را نشان می‌دهد، تغذیه زنبور ملکه است. زنبور ملکه همانند لاروها، در دوران شفیرگی و روز‌های ابتدایی زندگی خود از ژل رویال یا شاه انگبین مصرف می‌کند. تفاوت از اینجا شروع می‌شود که زنبوران دیگر پس از یک دوره چند روزه، مصرف ژل رویالشان قطع می‌شود. این در حالی است که ملکه زنبور عسل تا پایان عمر خود از ژل رویال مصرف می‌کند. بسیاری از دانشمندان علت تفاوت‌های مختلف زنبور ملکه با دیگر زنبوران ماده را همین نوع تغذیه او می‌دانند.
زنبور ملکه از یک نژاد با زنبور‌های کارگر متولد می‌شود؛ اما زنبور‌های کارگر عمر کوتاه چند ماهه دارند و زنبور ملکه تا ۶ سال هم می‌تواند به زندگی خود ادامه دهد. علاوه بر این، زنبور ملکه جثه‌ای بزرگتر از زنبوران کارگر پیدا می‌کند تا برای وظایف محول شده به خود آماده شود. زنبوران کارگر همگی عقیم بوده و اصلا قدرت تخم ریزی ندارند؛ اما ملکه زنبور عسل قدرت بسیار بالای باروری داشته و تنها با یک بار جفت گیری با زنبور نر، تا آخر عمر خود می‌تواند تخم ریزی داشته باشد. همه این ویژگی‌های زنبور ملکه و ایجاد تفاوت‌ها بین این زنبور با خواهران خود، به دلیل مصرف ژل رویال است. همه این موارد، اهمیت تغذیه زنبور عسل با ژل رویال را نشان می‌دهد.
قدمت استفاده از ژل رویال توسط انسان
انسان‌ها از گذشته توجه زیادی به زندگی زنبورعسل داشته اند. یکی از مهمترین مواردی که ذهن انسان‌ها در دوران باستان را به خود جلب کرده بود، تفاوت‌های زنبور ملکه با دیگر زنبور‌ها بود. با این حال یافته‌ها نشان می‌دهد که با وجود پیشرفت‌های چشمگیر در زنبورداری دوران باستان به ویژه در روم، اثری از کشف خواص ژل رویال وجود نداشته است. تنها ابهاماتی وجود دارد که در مورد جثه بزرگتر زنبور ملکه و عمر بیشتر او مطرح شده؛ اما جواب درستی در منابع به جا مانده وجود ندارد.
در دوران موسوم به عهد عتیق، اولین نشانه‌ها برای استفاده از ژل رویال به چشم می‌خورد. هرچند دقیق مشخص نیست که آیا افراد در این زمان دقیقا پی به خواص ژل رویال برده بودند یا خیر، اما نشانه‌هایی از کاربرد ژل رویال برای روشن نگه داشتن مشعل‌ها وجود دارد. همچنین در این دوران از ژل رویال برای درمان سوختگی استفاده می‌شده است. البته شواهد در این زمینه‌ها بسیار اندک بوده و ممکن است با عسل اشتباه گرفته شده باشد.
پس از این زمان، کم کم انسان‌ها توجه بیشتری به ژل رویال پیدا می‌کنند. از این ماده برای برطرف کردن مشکلات پوستی استفاده می‌شود. با این حال تا سال‌ها گزارشی از مصرف خوراکی ژل رویال وجود نداشته است. البته ناگفته نماند که بسیاری از انسان‌ها ناخواسته و در هنگام برداشت عسل طبیعی، ژل رویال را نیز درون عسل مخلوط کرده و از خواص فوق العاده این ماده به صورت خوراکی نیز بهره می‌برده اند.
در قرون وسطی استفاده از ژل رویال در کشور‌های اروپایی به شدت محدود می‌شود. با این حال طب سنتی شرقی توجه بیشتری به ژل رویال پیدا می‌کند. در آن زمان طب شرقی به ویژه چین، از شاه انگبین به عنوان یک ماده درمانی به ویژه برای حفظ جوانی و افزایش طول عمر بهره می‌برد. با این حال به دلیل برخی موانع، اروپا که مهد تمدن و پیشرفت است، از خواص این ماده محروم می‌ماند.
یافته‌های تاریخی نشان می‌دهد که ژل رویال در قرن ۱۸ دوباره به مرکز توجه باز می‌گردد. با این حال، اطلاعات در مورد خواص ژل رویال مخفی نگه داشته می‌شود تا این ماده به عنوان یک ماده دارویی خاص، تا سال‌ها تنها برای پاپ و در دربار پادشاهان به ویژه برای سلامت ملکه انگلستان مورد استفاده قرار گیرد.
به مرور زمان اطلاعات مختلفی در مورد خواص ژل رویال به بیرون از کاخ پادشاهان درز پیدا می‌کند و مردم نیز از این خواص آگاه می‌شوند. با این حال قیمت بالا و کمبود منابع ژل رویال، مانع اصلی برای رشد استفاده از این ماده در بین مردم می‌شود.
برخلاف بسیاری از فراورده‌های طبیعی که شاید در گذشته مصرف بالاتر و بهتری داشته است، امروزه به لطف آگاهی مردم و پیشرفت تکنولوژی برای برداشت ژل رویال از کندو و همچنین افزایش تعداد کلنی‌های زنبور عسل، استفاده از ژل رویال در اوج خود قرار دارد. همچنین تحقیقات زیادی بر روی خواص ژل رویال در جریان است که روز به روز به شناسایی خواص بیشتری از این ماده طبیعی منجر می‌شود. به نظر می‌رسد امروزه شاهد رشد استفاده از این ماده طبیعی در بین مردم هستیم و در سال‌های آتی با شناخت بیشتر نسبت به این ماده، افراد مختلف برای درمان بیماری‌های خود به سراغ ژل رویال خواهند آمد.
ویژگی‌های فیزیکی و ترکیبات ژل رویال
ژل رویال ویژگی‌های فیزیکی خاص خود را دارد. به همین علت به راحتی می‌توانید این ماده را تشخیص دهید. به طور کلی رنگ ژل رویال، زرد کمرنگ است. البته ممکن است آن را به رنگ شیری هم بیابید. اما آنچه که در مورد ژل رویال خام وجود دارد، حالت ژلاتینی بودن این ماده است.
از دیگر ویژگی‌های ژل رویال می‌توان به طعم ترش آن اشاره کرد. یکی از دلایلی که در گذشته کمتر به سمت مصرف خوراکی ژل رویال می‌رفتند، طعم ترش آن بوده است. البته نمی‌توانیم از بوی تند و بسیار زیاد این ماده نیز بگذریم. چراکه همین حالا با دانش بر روی خواص ژل رویال هم ممکن است افرادی حاضر به تحمل این بو نباشند.
از ویژگی‌های فیزیکی ژل رویال که بگذریم، نوبت به ترکیبات این ماده می‌رسد. قبل از هرچیز باید بدانید که ترکیبات ژل رویال هنوز به صورت کامل کشف نشده است. بخشی از مواد درونی ژل رویال ناشناس باقی مانده و تحقیقات بر روی آن‌ها ادامه دارد. به همین علت است که گفته می‌شود ممکن است روز به روز به آگاهی ما انسان‌ها نسبت به خواص ژل رویال افزوده شود.
آنچه در مورد ترکیبات ژل رویال مشخص شده این است که تقریبا ۶۰ تا ۷۰ درصد این ماده را آب تشکیل داده است.به طور میانگین ترکیبات تشکیل دهنده ژل رویال در دسته بندی زیر قرار می‌گیرند:
- آب – ۶۰ تا ۷۰ درصد
- پروتئین – ۱۰ تا ۱۵ درصد
- مواد قندی – ۱۰ تا ۱۵ درصد
- چربی – ۳ تا ۶ درصد
- ویتامین ها، نمک‌ها و آمینواسید‌ها – جمعا ۲ تا ۳ درصد
- دیگر مواد – ۵ تا ۱۰ درصد
این ترکیب بالا وابستگی شدیدی به نژاد زنبور عسل و همچنین منطقه جغرافیایی استقرار کندو دارد. البته به نظر می‌رسد میزان مصرف گرده گل نیز در این ترکیب اثرگذار باشد. انچه که مشخص است، ماده خشک ژل رویال که تنها ۳۰ درصد از وزن و حجم ژل رویال را تشکیل می‌دهد، اثرات درمانی برای ما به ارمغان می‌آورد. به همین علت دانشمندان بر روی جداسازی مواد موثر ژل رویال بدون از دست رفتن خواص کار کرده اند.
انواع ژل رویال را بشناسیم !
ژل رویال مایع (خام)
کپسول ژل رویال
عسل ژل رویال
ژل رویال یخ زده
پودر ژل رویال
بهترین روش برای استفاده از ژل رویال، تبدیل این ماده به پودر است.
مزایای پودر ژل رویال در مقایسه با ماده خام یا حتی یخ زده را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد :
پودر ژل رویال می‌توان در دمای محیط بدون افت کیفیت نگه داشت. در واقع علت اصلی فسادپذیری ژل رویال، ترکیب آب با مواد موثر این ماده است. حذف رطوبت از ژل رویال، احتمال فسادپذیری آن را در دمای محیط کاهش می‌دهد. البته پودر ژل رویال باید دور از نور خورشید نگهداری شود. همچنین بهتر است به هیچ وجه با هوا تماس نداشته باشد. چراکه خیلی سریع رطوبت هوا را جذب کرده و دوباره به سمت فاسد شدن پیش می‌رود.
میزان ماده موثر پودر ژل رویال مشخص است. در ژل رویال خام دقیقا نمی‌توانیم میزان آب موجود را در هر ۱ گرمی که مصرف می‌کنیم تشخیص دهیم و ممکن است هر بار مصرف، میزان متفاوتی از ماده موثر را به بدن ما وارد کند.
ماده موثر پودر ژل رویال یا همان HAD۱۰ حدودا ۳ برابر ژل رویال خام یا مایع است. در نتیجه می‌توان با مصرف کمتر ژل رویال، به خواص مد نظر دست یافت.
امکان مصرف خوراکی آن راحت‌تر است. البته در پودر ژل رویال هم همچنان، بوی تند و طعم ترش وجود دارد؛ اما قابل تحمل‌تر از ژل خام است.
پودر ژل رویال به عنوان یک ماده موثر بسیار مناسب برای تولید دیگر محصولات نیز شناخته می‌شود. در واقع این نوع از ژل رویال هم برای مصرف خوراکی و هم برای استفاده در تولید محصولاتی مثل محصولات مراقبت از پوست مناسب و کارآمد است.
خواص پودر ژل رویال
ژل رویال و درمان ناباروری
به جرئت می‌توان گفت که شناخته شده‌ترین کاربرد و خاصیت ژل رویال، کاربرد این ماده برای درمان ناباروری است. شاید بسیاری از افراد دقیقا ندانند که ژل رویال چیست، اما اگر در مورد خاصیت این ماده بپرسیم، حتما تعداد بیشتری از خاصیت این ماده برای درمان ناباروری مطلع هستند. امروزه در بسیاری از کلینیک‌های ناباروری و نازایی از ژل رویال برای درمان ناباروری استفاده می‌شود و به عنوان یک داروی رسمی شناخته شده است.
البته این تصور که ژل رویال فقط برای مردان خاصیت دارد، یک تصور اشتباه است. درست است که ژل رویال برای درمان ناباروری و برطرف کردن مشکلات زنانه بسیار عالی است؛ اما خواص این ماده برای درمان ناباروری مردان نیز نباید فراموش شود. از انواع ژل رویال می‌توان برای دسترسی به این خاصیت استفاده کرد و نتایج شگفت انگیز آن را لمس نمود.
جنگ با فراموشی
آلزایمر و فراموشی یکی از مشکلات بسیار سخت برای افراد مسن است. افرادی که به مراقبت‌های ویژه نیاز دارند، اگر حافظه خود را نیز از دست بدهند، احتمالا شرایط دشواری را برای زندگی تجربه خواهند کرد. به همین علت بهتر است تا جای ممکن از بروز این بیماری پیشگیری به عمل آید. یکی از خواص ژل رویال که خوشبختانه مراحل علمی آن نیز طی شده، خاصیت آن برای پیشگیری و حتی درمان آلزایمر است.
مطالعات نشان می‌دهند که مصرف ژل رویال کمک می‌کند تا احتمال بروز آلزایمر در افراد مختلف به شدت کاهش پیدا کند. همچنین برخی از مشاهدات نشان داده که افراد مبتلا به آلزایمر با مصرف شاه انگبین، بهبود پیدا کرده اند یا روند پیشرفت بیماری‌های آن‌ها کند شده است. تمامی این مطالعات، از کاربر ژل رویال برای مبارزه با آلزایمر و فراموشی حکایت دارند. البته این به شرطی است که از این ماده به صورت منظم استفاده شود.
رویای درمان سرطان با ژل رویال
درمان سرطان از آن دست آرزو‌هایی است که انسان هنوز نتوانسته به صورت قطعی و کامل به آن دست پیدا کند. با این حال برخی روش‌های مکمل برای درمان بیماری‌ها وجود دارد که می‌توان از آن برای درمان سرطان استفاده کرد. ژل رویال یکی از موادی است که در درمان‌های سرطان مورد استفاده قرارمی گیرد. از این ماده به صورت ویژه برای درمان سرطان‌های زنانه مثل درمان سرطان رحم یا درمان سرطان پستان استفاده می‌شود. به نظر می‌رسد باید تحقیقات بیشتری در این زمینه انجام شود؛ اما تحقیقات کنونی نیز برای اضافه کردن ژل رویال در کنار دیگر روش‌های درمانی کافی است. درنگ نکنید! ژل رویال مصرف کنید و اثرات آن را بر روند درمان سرطان خود ببینید.
تقویت استخوان بندی و مقابله با پوکی استخوان
یکی دیگر از خواص ژل رویال که می‌تواند به ویژه برای افرادی که در خطر ابتلا به پوکی استخوان هستند مفید باشد، مقابله با پوکی استخوان است. ژل رویال به تقویت استخوان بندی بدن انسان کمک کرده و در درجه اول از بروز بیماری‌های استخوانی مثل پوکی استخوان پیشگیری به عمل می‌آورد. علاوه بر این، برخی مطالعات نشان داده افرادی که مکمل ژل رویال را به عنوان یک مکمل دارویی به روند درمان پوکی استخوان خود اضافه کرده اند، اثرات فوق العاده‌ای از ژل رویال گرفته اند.
افزایش انرژی به کمک ژل رویال
ژل رویال یک ماده انرژی زا است. این موضوع نیاز به اثبات علمی ندارد. کافی است برای یک مدت زمان کوتاه شروع به مصرف مداوم ژل رویال کنید. حتما بعد از مدتی شاهد افزایش قوای جسمی و انرژی خود خواهید بود. با استفاده از شاه انگبین انرژی مورد نیاز روزانه خود را به دست آورده و با کمبود انرژی مواجه نخواهید شد. البته زیاده روی در مصرف این ماده نیز می‌تواند باعث عادی شدن آن برای بدن شود. در نتیجه بهتر است پس از دو ماه مصرف، یک ماه از مصرف این ماده دست بکشید و دوباره آن را مصرف کنید. البته این توصیه تنها برای کسانی است که به هدف افزایش انرژی از ژل رویال استفاده می‌کنند. برای درمان بیماری‌ها باید در مورد روند مصرف، از پزشک سوال بپرسید.
تنظیم فشار خون
یکی از مواد طبیعی فوق العاده عالی برای تنظیم فشار خون، ژل رویال است. همانطور که می‌دانید فشار خون بالا، خود عاملی برای بیماری‌های قلبی و عروقی است. مصرف ژل رویال هم به تنظیم کلسترول خون کمک می‌کند و هم می‌تواند از بروز انواع سکته‌های قلبی و مغزی جلوگیری به عمل آورد. حتما برای مبارزه با فشار خون بالا که یکی از بدترین بیماری‌ها در عصر حاضر است، ژل رویال را با مشورت پزشک به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
برطرف کردن کم خونی
یکی از مهمترین دلایل بروز کم خونی، کمبود مواد معدنی مثل آهن خون است. متاسفانه بسیاری از افراد به جای مصرف مواد طبیعی برای رفع این کمبودها، به سراغ قرص‌های شیمیایی مثل قرص آهن می‌روند. این در حالی است که استفاده از مواد طبیعی به راحتی می‌تواند به درمان این بیماری کمک کند. ژل رویال یکی از بهترین مواد طبیعی برای درمان کم خونی است. کافی است این ماده را به صورت منظم مورد استفاده قرار دهید تا شاهد نتایج شگفت انگیز برطرف شدن کم خونی خود باشید.
سخن پایانی
خواص ثبت شده در علم و خواصی که از ژل رویال در طب سنتی ایرانی و شرقی مورد استفاده قرار می‌گیرد، آنقدر زیاد هستند که نتوان در این مطلب که تنها به قصد معرفی ژل رویال و پاسخ به سوال ژل رویال چیست نوشته شده، پاسخ داد. سعی کرده ایم در یک مطلب مجزا به نکات دقیق تری در مورد خواص ژل رویال اشاره کنیم تا اطلاعات شما در مورد این ماده خاص و پر خاصیت بیشتر شود.
